ZOEKTOCHT NAAR DE ZIEL
Een zoektocht naar de ziel kan een flinke onderneming zijn, maar niet in de wijnwereld (bag-in-box wijnen daargelaten). Waar het wijnflessen betreft is de ziel namelijk de holte in de bodem van de fles. De grootte van deze ziel kan nogal verschillen, maar in heel veel wijnflessen is hij duidelijk zichtbaar. Maar…. Waarom zit dat ding daar?
Hier zijn meerdere verklaringen voor te geven die allemaal wel plausibel klinken. Om te beginnen gaat het verhaal dat de flessen die glasblazers vroeger bliezen een bolle onderkant kregen. Met een bolle onderkant wordt het natuurlijk lastig de fles rechtop neer te zetten, dus duwden ze de bolle onderkant naar binnen en zo kwam de ziel in de fles. Bovendien staat een fles met een holte in de onderkant stabieler op een ruwe ondergrond en zou een fles met een volkomen vlakke bodem kwetsbaarder voor breuk zijn.
Die kwetsbaarheid voor breuk wordt bij sommige mousserende wijnen op heel andere wijze ingezet. Bij mousserende wijnen die enige tijd liggend op fles moeten rijpen bestaat namelijk het risico dat de fles door de druk erin kapot gaat. Als zo’n fles explodeert kan dat flink wat schade veroorzaken aan de omliggende flessen. Om dat te voorkomen, gebruikt men naar verluid flessen waarbij de ziel wat zwakker is gemaakt dan de rest van de fles. Als de fles het dan begeeft, knalt alleen de bodem eruit en worden de omliggende flessen verder niet beschadigd.
De ziel komt ook van pas bij wijnen met veel bezinksel erin, het zogenaamde depot. Deze vaste stoffen worden (wanneer de fles rechtop staat) opgevangen rondom de ziel en daardoor is te zien hoeveel depot de fles wijn bevat. Ook zorgt de ziel er bij uitschenken voor dat de wijn minder door de fles kolkt, waardoor het depot wat beter in de fles te houden is terwijl de wijn in het glas belandt. Bijkomende factor is dat je de fles met één hand kunt uitschenken door deze met je hand laag vast te pakken terwijl je je duim in de holte steekt.
Tot slot gaat ook nog het verhaal dat je aan de diepte van de ziel zou kunnen zien hoe goed de wijn is: hoe dieper de ziel, hoe beter de wijn zou zijn. Wetenschappelijk onderzoek naar dit mogelijke verband heeft (nog) niet plaatsgevonden, maar het klinkt aannemelijk dat àls zo’n verband zou bestaan, sommige producenten van eenvoudige wijn er al snel voor zouden kiezen hun wijn voortaan juist in flessen met een diepe ziel te bottelen….
(maart 2015)