WIJNLAND: NEDERLAND
Nederland een wijnland? Toegegeven, ‘wijnland’ zal niet de eerste associatie zijn die bij de meeste mensen opkomt wanneer ze denken aan Nederland. Beelden van wijngaarden zullen ook niet snel op het netvlies verschijnen. En toch is de titel van dit artikel nog helemaal niet zo raar: in de afgelopen jaren is het namelijk snel gegaan met de Nederlandse wijnbouw en inmiddels kunnen we ons toch echt wel een wijnland noemen.
Commerciële wijngaarden vind je tegenwoordig door heel Nederland. De grootste concentratie wijngaarden tref je aan in Gelderland, maar in bijna elke andere provincie is er ook sprake van wijnbouw. Binnen ons kleine land bestaan er zelfs streekgebonden verschillen in de aangeplante druivenrassen. In het zuiden van Nederland kom je vooral wijnen tegen van de bekendere, ‘klassieke’ druivenrassen zoals Pinot gris, Pinot blanc, Riesling, Chardonnay en Pinot noir. Dit zijn rassen die ook (o.a.) in bekende koele wijnstreken in Noord-Frankrijk en Duitsland verbouwd worden. Het klimaat in de zuidelijke provincies van ons land vertoont overeenkomsten met het klimaat in deze koele wijnstreken en daardoor kunnen deze druiven in Zuid-Nederland nog groeien.
Het midden en noorden van ons land is echter te koud voor de klassieke druivenrassen: deze druiven worden hier niet goed rijp en bovendien krijgt de druivenstok vaak last van ziektes. Om die reden was wijnbouw tot enige jaren geleden in de rest van Nederland niet goed mogelijk. Logisch dus dat de omvang van de wijnbouw in Nederland daardoor zeer beperkt bleef.
De ommekeer kwam echter vanaf de jaren negentig met de ontwikkeling van geheel nieuwe druivenrassen. Deze nieuwe druivenrassen werden gecreëerd door zeer diverse druivenrassen met elkaar te kruizen. Hieruit ontstonden (na heel veel testen en met wisselend succes) diverse nieuwe druivenrassen die niet alleen beter bestand zijn tegen de kou en nattigheid in Nederland, maar waar je ook nog eens smakelijke wijn van kunt maken (niet geheel onbelangrijk natuurlijk). Dit zijn druiven met namen als Regent, Johanniter, Solaris, Cabernet cortis en Cabernet blanc. Deze rassen bleken wél goed te gedijen in het koele Nederlandse klimaat.
Mede door de ontwikkeling van deze nieuwe druivenrassen is het goed mogelijk geworden om in het midden en noorden van ons land wijndruiven te verbouwen en daar ook nog eens prima wijn van te maken. Geen wonder dus dat de wijnbouw in Nederland vanaf eind jaren negentig ineens snel ging groeien. Driekwart van de Nederlandse wijngaarden is inmiddels beplant met nieuwe druivenrassen, vooral in Noord- en Midden-Nederland is dit het geval (in het warmere zuiden van Nederland voelen zoals hiervoor gezegd de traditionele druivenrassen zich juist goed thuis).
Momenteel zijn er ongeveer 180 commerciële wijngaarden in Nederland, met een gezamenlijk wijngaardoppervlak van naar schatting zo’n 240 hectare. Deze Nederlandse wijnboeren produceren gezamenlijk inmiddels meer dan 1 miljoen flessen wijn per jaar. Witte en rode wijn vormen hierbij de hoofdmoot, maar inmiddels wordt ook rosé en zelfs mousserende wijn (sprankelwijn geheten) gemaakt. Niet alleen het aanbod van Nederlandse wijnen is in de afgelopen jaren sterk gegroeid: ook de kwaliteit is over het geheel genomen gestegen. Zodoende dat ook de belangstelling voor en de vraag naar Nederlandse wijnen flink in de lift zit. Diverse wijnbars en restaurants hebben inmiddels al Nederlandse wijnen op de wijnkaart staan en diverse wijnwinkels en slijterijen hebben inmiddels Nederlandse wijnen in het assortiment opgenomen. En de groei gaat door….
Nieuwsgierig geworden? Proef dan eens hoe een ‘klassieke’ wijn van eigen bodem smaakt, of ga juist op avontuur door wijn van nieuwe druivenrassen uit te proberen. Wie weet vind je (een van) je nieuwe favoriete wijnen wel vlak bij huis! Proost!
(september 2012)