LEZERSVRAAG: ROZEN IN DE WIJNGAARD
Dat de Syrah Etc. Nieuwsbrief wereldwijd gelezen wordt, blijkt wel uit deze lezersvraag die ons bereikte vanuit Nieuw-Zeeland…. Saskia stuurde ons bijgaande foto’s van rozenstruiken in Nieuw-Zeelandse wijngaarden en vroeg ons of deze rozen hier wellicht met een bepaalde reden geplant waren en zo ja, welke?
Rozenstruiken worden vaak in een wijngaard geplant, doorgaans (zoals je ook op deze foto’s kunt zien) aan het begin van elke rij met wijnstokken. Dit gebeurt niet alleen in Nieuw-Zeeland, maar in wijngaarden over de hele wereld. Dat doet natuurlijk vermoeden dat hier een goede reden voor is, en dat is inderdaad het geval. Rozenstruiken werken namelijk als een soort alarm voor schimmels en kunnen daardoor de wijnboer helpen om zijn druiven gezond te houden. Zo’n alarm heeft de wijnboer wel nodig, want schimmels zijn zo klein dat je ze niet met het blote oog kunt zien. Dit heeft helaas tot gevolg dat je ze pas opmerkt op het moment dat ze al een groot deel van je planten besmet hebben.
Nu is de druivenstok gevoelig voor schimmelziekten, maar veel soorten rozen zijn daar zelfs nog gevoeliger voor. Dat betekent dus dat als er een schimmelziekte in de wijngaard opduikt, deze eerst de rozenstruiken aantast en in een latere fase pas de druivenstokken en hun eventuele druiven. Zodra de wijnboer de schimmel op de rozenstruiken ziet, is hij gewaarschuwd en weet hij dus dat er een schimmelziekte in de wijngaard is. Omdat de schimmel eerst de rozenstruiken aandoet en pas daarna richting druivenstokken gaat, heeft hij bovendien nog de gelegenheid om deze ziekte te bestrijden voordat de druiven en/of druivenstokken zelf door de schimmelziekte aangetast raken.
Het is voor de wijnboer belangrijk om schimmels te voorkomen of in elk geval zo vroeg mogelijk te stoppen, want ze zijn erg slecht voor de druiven en daarmee voor de wijnproductie. Een van de bekendste schimmelziektes is meeldauw. Deze schimmel komt vrij veel voor en groeit optimaal in warme, vochtige omstandigheden. Meeldauw zorgt ervoor dat de blaadjes van de druivenstok verwelken. Dat is erg schadelijk, want met verwelkte bladeren kan er geen fotosynthese meer plaatsvinden en hierdoor kunnen de eventuele druiven aan de stok ook niet meer groeien. Je kunt zien dat een druivenstok last heeft van meeldauw aan de witte, poederige waas die op de bladeren zit. Om die reden wordt meeldauw ook wel ‘witziekte’ genoemd.
Het meest gebruikte bestrijdingsmiddel tegen meeldauw (en andere schimmels) was jarenlang de zogenaamde ‘Bordeauxse pap’. Dit is een mengsel op basis van kopersulfaat met kalk. Als een wijngaard net met Bordeauxse pap behandeld is, kun je dit zien aan een blauwige gloed. Echt ideaal is dit middel niet, omdat er door regelmatig gebruik grote concentraties koper in de bodem terechtkomen. Inmiddels zijn er ook andere bestrijdingsmiddelen bijgekomen, maar velen daarvan bevatten ook koper. Het is dan ook zaak voor de wijnboer om ziekten in de wijngaard zo vroeg mogelijk te bestrijden, zodat er zo min mogelijk bestrijdingsmiddelen nodig zijn.
(maart 2013)