Meet the parents

Het is een van de meest spannende momenten in je relatie: de eerste ontmoeting met de ouders van je geliefde. Je bent compleet verliefd, helemaal weg van elkaar, kent elkaar al redelijk of misschien zelfs wel heel goed, maar dan: de ouders. Wat voor types zijn het, lijkt mijn lief veel op ze, klikt het over en weer een beetje…. Ooit gedacht dat je met een wijndruif een soortgelijke ervaring kunt hebben?

Mijn grote liefde op wijngebied (nou ja, in alle eerlijkheid is hij niet de enige, maar wel de eerste en daarmee de heftigste) is Syrah. Van zijn stoere voorkomen van fris donker bosfruit en stevige ladingen zwarte peper tot zijn zwoele buien vol bosvruchtenjam en chocolade (en een enkele bruisende uitspatting): in de loop der jaren heb ik hem goed leren kennen in al zijn facetten, en de liefde is er bepaald niet minder om geworden.

De tijd was dus rijp om mijn relatie met deze druif naar het volgende level te tillen, en die gelegenheid kwam afgelopen jaar op de London Wine Fair in een masterclass gewijd aan Syrah en diens familie.  Deze masterclass werd gegeven door Julia Harding en dr. José Vouillamoz, samen met Jancis Robinson de auteurs van het baanbrekende boek ‘Wine Grapes’, waarin de 1.368 meest voorkomende druivenrassen beschreven worden, inclusief smaakprofielen, herkomst en familiebanden voor zover nu bekend. Vernieuwend aan dit boek is dat de auteurs zich in het onderzoek naar de familiebanden tussen druivenrassen niet alleen op historisch en ampelografisch onderzoek gebaseerd hebben (waarbij men o.a. kijkt naar overeenkomsten in fysieke kenmerken: de vorm van de bladeren, hoe zien de druiven en trossen eruit, etc.) maar ook op uitgebreid DNA-onderzoek. Door dergelijk onderzoek is van aardig wat druivenrassen inmiddels al een deel van de familiebanden boven water gekomen en zo ook bij mijn geliefde Syrah.

Hoe zit het dan met de familie van Syrah? Uit DNA-onderzoek is gebleken dat de ouders van Syrah de witte druif Mondeuse Blanche en de blauwe druif Dureza zijn, beiden vrij onbekende druiven. Mondeuse Blanche komt oorspronkelijk uit de Franse Savoie, Dureza vindt zijn oorsprong in de Franse Ardèche. Zeer waarschijnlijk vond de ontmoeting tussen deze twee rassen plaats in de Franse regio Isère, waar na verloop van tijd beide rassen aangeplant stonden in dezelfde wijngaard. Hier werd Syrah vervolgens geboren als natuurlijke kruising van Mondeuse Blanche en Dureza.

De auteurs van ‘Wine Grapes’ stellen dat, gezien de enorme genetische variatie in druiven, vermoedelijk veel van de tegenwoordig bekende druivenrassen op deze manier ontstaan zijn. Tot het begin van de 20^e eeuw was het namelijk heel gebruikelijk om meerdere druivenrassen bij elkaar in één wijngaard aangeplant te hebben staan, waardoor verschillende variëteiten elkaar konden bevruchten. Tegenwoordig komen deze natuurlijke kruisingen een stuk minder vaak voor, omdat de druiven nu vaak per ras gescheiden aangeplant staan. (Daar staat overigens tegenover dat de mens vaak bewust rassen met elkaar kruist, dus er ontstaan nog altijd veel nieuwe variëteiten, zij het veel minder ‘in het wild’.)

Maar goed, terug naar de ontmoeting in Londen. Nu we toch met Syrah’s ouders de familie zaten door te nemen, kwamen er en passant ook nog wat bekende druiven voorbij. Zo bleek dat witte druif Viognier zeer waarschijnlijk een kind is van Mondeuse Blanche en een andere, nog onbekende druif en daarmee dus een halfbroer/-zus van Syrah is. De Italiaanse blauwe druif Teroldego bleek een broer/zus van Dureza te zijn en de pater / mater familias van deze hele kliek is Pinot, grootouder van Dureza en dus overgrootouder van Syrah. Best aangenaam gezelschap.

Na deze eerste kennismaking en het doornemen van dit ‘familiealbum’ was het grote moment daar: de nadere kennismaking door het proeven van de wijnen van Mondeuse Blanche en Dureza. Nogal een bijzondere aangelegenheid, want Mondeuse Blanche staat slechts op heel beperkte schaal aangeplant en Dureza is zelfs praktisch uitgestorven. Maar gelukkig is er Pascal Jamet, die Dureza voor uitsterven behoed heeft en een klein aantal stokken van dit ras heeft aangeplant in de Ardèche. Speciaal voor de masterclass had hij enkele flessen van zijn allereerste wijn van Dureza (totale productie slechts 120 flessen) beschikbaar gesteld. Oogstjaar was 2014, de wijn nog piepjong en paarsrood van kleur. In de neus vooral bosfruit en yoghurt, daarna al proevend blauwe bessen, het kruidige van witte peper, florale tonen, aardig wat tannine en een redelijke zuurgraad. De Mondeuse Blanche die geproefd werd was er een uit de Savoie, de 2013 van Philippe Grisard. Zacht geurend naar abrikoos en natte steen, een wat filmend mondgevoel, aroma’s van witte perzik en een lage zuurgraad.

Al met al een heel bijzondere kennismaking met de ouders van ‘mijn’ Syrah. Aanvankelijk erg spannend, maar gelukkig bleken deze ouders interessante druiven te zijn die aangename wijnen opleveren. We hopen elkaar dus zeker nog vaker te treffen. En wie weet welke andere, ‘verloren’ broers, nichtjes, ooms, oma’s etc. van Syrah in de komende jaren nog ontdekt worden dankzij DNA-onderzoek… Ik hoop ze in elk geval allemaal in mijn wijnglas te mogen ontmoeten. Het maakt de relatie met mijn lieve Syrah alleen maar bijzonderder. 

(februari 2016)